“The painful feelings you avoid grow twisted in the dark. By facing your sorrows and struggles you can take back your life.”
Joshua Coleman, Aeon, https://aeon.co/essays/free-yourself-from-the-tentacles-of-pain-with-radical-acceptance, geraadpleegd op 20 juni 2021.
“De pijnlijke gevoelens die je vermijdt, raken verwrongen in het donker. Door je verdriet en strijd onder ogen te zien, kun je je leven terugnemen.”
In mijn frustratie over de impact van de corona maatregelen op mijn directe omgeving kwam ik dit artikel van Joshua Coleman tegen. Hij noemt het belang van onder ogen zien van je huidige situatie met al zijn pijnlijke consequenties. Uitspraken zoals ‘dit is niet eerlijk’, ‘ik verdien dit niet’, ‘dit is niet hoe het hoort’, verergeren het lijden alleen maar, hoe waar die uitspraken ook kunnen zijn. We kunnen boos worden over de onrechtvaardigheid of we kunnen de realiteit aankijken en zien hoe het is, namelijk niet aan ons en niet onder controle.
Arch. Hoe waar en hoe lastig voor mij op dit moment. Wat Joshua Coleman in het artikel mooi laat zien is dat het aankijken van de realiteit, zonder te ontkennen of wanhopen, maakt dat je meer in het leven staat. Hij maakt daarin een onderscheid tussen vreugde en geluk. Echt stilstaan bij een pijnlijke situatie verhoogt mogelijk je verdriet, angst of boosheid over de situatie, maar verhoogt ook je waardering over al het positieve dat je meemaakt. En daarmee je geluk. Hij laat zien dat het niet gaat om te zwelgen in gevoel, maar om heel precies te ervaren, in al zijn details.
Er zijn meerdere manieren om een situatie onder ogen te komen. Eentje is meditatie. Je leert om alle gedachten en gevoelens die opkomen te observeren met zachte aandacht en dan terug te keren naar het huidig moment. Joshua Coleman laat zien dat dit verbonden is met zelfcompassie.
Mijn dagelijkse meditaties hebben mij, stapje voor stapje, laten zien dat ik niet mijn frustraties ben. Ik heb dan ook angst onder ogen te zien. De angst dat ik mezelf zou verliezen als ik niet meer boos zou zijn en dat ik dan geen mening meer zou hebben over de huidige situatie en het lijden dat erdoor veroorzaakt wordt. Terwijl ik hier mee worstelde kwam er een lezing langs over compassie. Ik kan compassie zien als een creatieve kracht die me verbind met anderen. Voor mij opende dat een nieuwe besef. In mijn frustratie ervoer ik de wereld om me heen als tegen mij gericht. Maar we proberen allemaal lijden te voorkomen. De maatregelen en het braaf volgen daarvan komen voort uit een poging om lijden te voorkomen en zijn een vorm van compassie. Ook mijn boosheid is een uiting van compassie, al komt het er dan nogal heftig uit. We zijn diep verbonden en geen tegenstanders.
Komende zomerretraite willen Digna en ik graag stilstaan bij wie we in wezen zijn en de tijd nemen om thuis te komen in onze natuurlijke aard. Dat gaat compleet voorbij aan onze dagelijkse zorgen blijken. We kunnen die stralende, wijze, en compassievolle aard de ruimte geven om naar de voorgrond te komen en te belichamen in ons leven.
Ik sluit dit stukje graag af met een lezing van Thupten Jinpa over compassie.